Social Distancing w Szwecji Zanim Stał Się Przymusem

Szwecja obrała inną drogę w walce z koronawirusem, decydując się na brak pełnego lockdownu. Ta decyzja była oparta na przewidywaniach i wyliczeniach naukowców, ale w dużej mierze także na unikalnych, społecznych, kulturowych i demograficznych czynnikach Szwecji. To dobra okazja, aby przyjrzeć się niektórym szwedzkim osobliwościom.

Osobista przestrzeń jest święta

Statystycznie, strefa osobista Szweda, której nie należy naruszać podczas interakcji twarzą w twarz, wynosi około 1,5 metra. Jeśli ktoś stanie zbyt blisko, robi się szybko niezręcznie, a nawet można zostać poproszonym o odsunięcie się. Krąży w Szwecji żart, który nie jest do końca żartem: kiedy w końcu zostanie zniesiona rekomendacja trzymania co najmniej metrowego dystansu w przestrzeniach publicznych, Szwedzi w końcu wrócą do swoich standardowych dwóch metrów.

Bezkontaktowe i bezgotówkowe społeczeństwo

Ponad 85% wszystkich transakcji w Szwecji to transakcje bezgotówkowe. Szwecja jest również krajem "samoobsługowym" i "bezkontaktowym" – znaczna część zakupów towarów i usług może być realizowana bez kontaktu międzyludzkiego.

Wzrost liczby gospodarstw jednoosobowych

Gospodarstwa jednoosobowe stanowią około 40% wszystkich gospodarstw domowych w Szwecji. W samym Sztokholmie to ponad 50%.

Brak domów wielopokoleniowych

W Szwecji praktycznie nie ma domów wielopokoleniowych. Młodzi Szwedzi opuszczają rodzinne gniazdo średnio w wieku około 19 lat (średnia europejska wynosi 26 lat), a rodziny zakładają zwykle dopiero po ustatkowaniu się (średni wiek pierwszych matek w Szwecji to 30 lat).

Rzadkie spotkania rodzinne

Częstotliwość wizyt z rodzicami czy dziadkami jest znacznie niższa niż w krajach południowej Europy. Szwedzi często spotykają się z najbliższą rodziną tylko z okazji świąt lub urodzin, nawet jeśli mieszkają w tym samym mieście.

Starsze osoby mieszkają samodzielnie

Starsze osoby zazwyczaj mieszkają same, a jeśli nie radzą sobie, normalną praktyką jest przeprowadzka do domu opieki. Nikt ich tam nie "oddaje" – wiele osób rezerwuje miejsce w takich placówkach z wyprzedzeniem. Starsi Szwedzi spotykają się głównie z rówieśnikami.

Liberalne zasady zwolnień chorobowych

Szwecja ma liberalne zasady zwolnień chorobowych (80% wynagrodzenia wypłacane jest od drugiego dnia choroby, a zwolnienie lekarskie wymagane jest dopiero po tygodniu). To sprawia, że Szwedzi raczej nie chodzą do pracy, gdy są chorzy. Jeśli mieszkasz ze Szwedem, wiesz – nawet najmniejszy ból wystarczy, by zostać w domu!

Praca zdalna to norma

Według Internet Stiftelsen, ponad dwie trzecie szwedzkich pracowników od czasu do czasu pracuje zdalnie, a jedna trzecia robi to regularnie.

Niska gęstość zaludnienia

Średnia gęstość zaludnienia w Szwecji wynosi 23 osoby na kilometr kwadratowy. Dla porównania, w innych krajach europejskich, jak Polska, to 123 osoby na kilometr kwadratowy.

Wysoki poziom zaufania społecznego

Kiedy premiera Szwecji Stefana Löfvena zapytano, dlaczego rząd nie wprowadza stanowczych zakazów i ograniczeń przemieszczania się podczas pandemii, a jedynie podaje rekomendacje dotyczące zachowania, odpowiedział: "Szwedzkie społeczeństwo nie wymaga stosowania zakazów i nakazów. Mając odpowiednie informacje, każdy człowiek sam decyduje o swoim zachowaniu, przyczyniając się do wspólnego celu."

Szwedzkie zaufanie społeczne (tillit) składa się z trzech elementów:

• Zaufanie społeczeństwa do rządu,
• Zaufanie rządu do społeczeństwa,
• Zaufanie ludzi do siebie nawzajem.

Oczywiście, zawsze znajdą się argumenty, by to kwestionować, jednak nie można zaprzeczyć, że wciąż widać wyraźne ślady ideologii "folkhem" ("dom ludu"), która była budowana w szwedzkiej mentalności przez dziesięciolecia.